Lobotomie, Automonument, Wolkenkrabber

Rem Koolhaas noemt in het boek Delirious New York het fonomeen lobotomy. Dit is de chirurchische term in een operatie waarbij de zogenaamde ‘hersenkwab’ wordt verwijderd. Dit wordt gedaan om gedachteprocessen te scheiden van emoties om verschillende geestelijke storingen te voorkomen. Dit proces vergelijkt Rem Koolhaas met het scheiden van het interieur en exterieur van wolkenkrabbers: “In this way the Monolith spares the outside World the agonies of the continuous changes raging inside it. It hides everyday life.” (Koolhaas, 1978) Een wolkenkrabber hoeft nu niet de continue veranderende accommodaties uit te drukken in zijn gevel zoals volgens Koolhaas vaak in Westerse Architectuur wordt verlangd.

In hetzelfde hoofdstuk introduceert Koolhaas de term ‘Automonument’. Hij stelt dat een gebouw met de grootte en het volume van een wolkenkrabber automatisch een monument is. Hij gaat daarin verder en stelt dat het Automonument ‘het monument van de 20^e eeuw’ is en zijn puurste vorm de wolkenkrabber. . . “It is a solipsism, celebrating only the fact of its disproportionate existence, the shamelessness of its own process of creation.” (Koolhaas, 1978)

Door architectonische lobotomie kan de wolkenkrabber puur ‘een container van stedelijkheid’ zijn. (Heynen, 2004). De wolkenkrabber perst onsamenhangende stedelijkheid samen als een condensator. Het kan totaal verschillende functies in zich verenigen die op zich niks met elkaar of de wolkenkrabber van doen hebben. De wolkenkrabber is door zijn grootte autoritair genoeg om onveranderlijk de tijd te doorstaan. De schaal is de schaal van de metropool. De wolkenkrabber geeft een monumentaal 20^e eeuws stadsgezicht. De wolkenkrabber is het betekenisvolle antwoord op de stedelijke chaos van de moderniteit.

Heynen, H. (2004). Dat is Architectuur. Rotterdam: 010.

Koolhaas, R. (1978). Delirious New York. New York: The Monacelli Press, Inc. .